De onderhandelingen verlopen moeizaam en dreigen te mislukken

8 februari 2011. Divosa publiceert de volgende brief. Deze brief wordt om ongeveer 8 uur ’s morgens gepubliceerd. In een brief aan de leden geeft Divosa-voorzitter Paas aan dat hij weinig hoop heeft op een goed kabinetsvoorstel voor één regeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt. “Wij hopen dat de staatssecretaris in de komende dagen nog ruimte biedt. Dat hij inziet dat de opgaven waar hij voor staat alleen zijn te doen met de volledige steun en inzet van sterke gemeenten. We houden er echter rekening mee dat dat niet gebeurt”, aldus Paas. In de brief geeft Paas verder uitleg over de voortgang van het proces. Hij gaat daarbij niet in op de inhoud van de gesprekken. Via het vertrouwelijk vooroverleg probeert Divosa de staatssecretaris op andere gedachten te brengen. Volgens Paas is het overleg zo vertrouwelijk dat delegatieleden teksten na afloop van de besprekingen weer moeten inleveren. Divosa respecteert de vertrouwelijkheid van het gesprek.

 Inmiddels deelt de staatssecretaris mee, dat er uitstel moet komen. De staatssecretaris beloofde aan de Tweede Kamer een brief waarin de contouren van de regeling werden uitgelegd. De brief zou aanvankelijk eind januari aan de Kamer worden verstuurd. Inmiddels heeft de staatssecretaris de Kamer gemeld dat de voorbereiding meer tijd vraagt en hij de brief in de loop van februari zal toesturen. Ondertussen vindt op alle niveaus, formeel en informeel, overleg plaats. De onderhandelingen dreigen te mislukken. 1 februari 2011 is er een niet openbaar gemaakt memo. 3 februari 2011 ook. Maar De volgende niet openbaar gemaakte nota is van 28 maart 2011. Blijkbaar hebben de onderhandelingen in de periode daarvoor behoorlijk vast gezeten. 7 februari 2011is er een niet openbaar gemaakt verslag van overleg dat blijkens onderstaand bericht van Divosa voor hen tot conclusies heeft geleid dat de onderhandelingen dreigen te mislukken. 

9 februari 2011 deelt de VNG mee: op korte termijn nog geen bestuursakkoord. De VNG verwacht niet dat er op korte termijn een bestuursakkoord kan worden gesloten met het Rijk, het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Unie van Waterschappen (UvW). Dat schrijft zij in een brief aan haar leden.

8 februari 2011. Op deze dag waarop de open brief van Divosa verschijnt verschijnt ook een memoset van 7 memo’s met betrekking tot het programma werken naar vermogen. 'Memo 36 is eerder op uw verzoek, n.a.v. bespreking in de vierhoek, ondershands aan u voorgelegd en door u van opmerkingen voorzien. Om het overzicht te bewaren (en iedereen goed te informeren) is dit memo inclusief uw opmerkingen ter info bijgevoegd. Het wekelijks overleg op donderdag tussen u en het programmateam is voor deze week komen te vervallen'. De memo’s zijn als volgt. 

·         Memo 37. Inkomenseffecten maatregelen WnV. Dit memo bevat in een bijlage een samenvattende tabel met toelichting van de inkomenseffecten voor de verschillende groepen. De memo zelf is 2 bladzijden. Verder geen tekst.

·         Memo 38. Effecten WnV op AWBZ. Ter informatie. Dit memo bevat nadere informatie over de doorwerking van de maatregelen in het kader van de Wet Werken naar Vermogen naar premies AWBZ. Kernpunten. Effect Wajongmaatregelen op AWBZ premies.

·         Memo 39. Ter beslissing. Opties herindeling zittend bestand Wajong. Aanleiding.

·         Memo 40. Studieregeling Wajong. Ter beslissing. Aanleiding. De nWajong (cohort 2010 en 2011) kent een studieregeling: Wajongers die studeren of naar school gaan, ontvangen, ongeacht of zij wel of geen arbeidsvermogen hebben, een inkomensondersteuning van 25% WML. De oWajong kent geen aparte studieregeling, Wajongers die voor 2010 zijn ingestroomd en stderen of naar school gaan, ontvangen ene uitkering van 75% WML. Het is mogelijk dat jonggehandicapten, die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn, daarnaast nog onderwijs volgen In de eerste helft van 2010 ging het om 1,5% van de totale instroom, volgt uit Wajongmonitor. Dit zal in de meeste gevallen gaan om onderwijs als vorm van dagbesteding. In de huidige situatie ontvangen deze jongeren een studieregeling ter hoogte van 25% WML, naast de studiefinanciering of tegemoetkoming op basis van de Wet tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten (Wtos). In de Wajongmonitor die in de tweede helft van 2010 is uitgekomen staan enkele cijfers met betrekking tot de studieregeling. In 2010 kwam circa een derde van de instroom in de Wajong in de studieregeling. Verder wordt de studieregeling uitgelegd.

·         Memo 46. WsW doorstroom beschut-begeleid. Ter beslissing. Doorstroom beschutte arbeid Wsw. Doorstroom uit beschut werken voor nieuwe doelgroep Wsw beschut (na 2014). Aanleiding. 3 bladzijden.

·         Memo 50. Verordeningsplicht. Ter beslissing. Verordeningsplicht niet-melders. Inleiding. Advies. 2 bladzijden.

·         Memo 36. Reeds eerder ondershands aangeboden: WsW en regeerakkoord. Ter informatie.

8 februari 2011. Memoset van 2 memo’s met betrekking tot het programma Werken naar Vermogen. Het wekelijks overleg op donderdag tussen de Staatssecretaris en het programmateam is voor deze week komen te vervallen. Het betreft:

·         Memo 47. No risk polis/premiekorting. Ter beslissing. Dit memo heeft als centrale focus hoe de huidige reintegratieinstrumenten no-riks polis en premiekoerting arbeidsgehadicapten het best kunnen worden gepositioneerd onder de WNV. Uitwerking no-risk polis/premiekorting agh. Dit memo schtst de toegezegde uitwerking en gaat in op de toegevoegde waarde van deze instrumenten. Achtereenvolgens gaan wij in op de toegevoegde waarde van deze instrumenten, de uitgangspunten voor de te maken keuze en de huidige situatie; de vormgeving van de no-riks polis en de aparte positie van de premiekorting. Inlegkunde: de volgende zin begint met: betekent dat.. etc. Volgens mij moet dit zijn: loondispensatie betekent dat de werkgever alleen de objectieve loon waarde hoeft te betalen van personen die niet het WML kunnen verdienen en dekt dus het productiviteitsrisico af. De no-risk polis dekt het risicio af dat de werkgever bij ziekte het loon moet doorbetalen. Werkgevers hebben de wettelijke plicht het loon bij ziekte maximaal twee jaar lang door te betalen. Als zij ene arbeidsrelatie willen aangaan met mensen uit de doegroep arbeidsbeperkten, ervaren zij ene verhoogd risico. Dit kan ene drmepel zijn voor werkgevers om mensen uit d edoelgroep daadwerkelijk ana te nemen. Werkgevers zullen vooraf zekerheid willen hebben of zij via de no-risk polis worden gecompenseerd voor het loonrisico bij ziekte. Uitgangspunten voor de te maken keuzes. Verder geen tekst. Volgende bladzijde: de vormgeving van de no-risk polis. De no-risk polis is ene belangrijk instrument om werkgevers over de streep te trekken.

De aparte positie van de premiekorting. De premiekorting arbeidsgehandicapten houdt in dat de werkgever drie jaar een korting op de werknemersverzekeringspremies krijgt als hij iemand met arbeidsbeperkingen in dienst neemt. Dit is een premie voordeel, dat via de Belastingdienst wordt afgerekend. Verder geen tekst.

·         Memo 48. Werknemersverzekeringen i.r.t. Werken naar Vermogen. Ter beslissing. Dit memo schetst welke gevolgen de invoering van de Wet Werken naar Vermogen (WWNV) voor de werknemersverzekeringen (ZW, WIA, WW) zou kunnen hebben. Samenloop tussen uitkeringen op grond van de WNV en werknemersverzekeringen. Inleiding. Wanneer iemand gaat werken in dienstbetrekking is hij of zij verzekerd voor de werknemersverzekeringen. Verder geen tekst tot pagina 3. Dit memo is 10 bladzijden. Alleen op bladzijde 3 staat een tekst. In paragraaf 1 de situatie onder de huidige Wajong. Wat gebeurt er als een jonggehandicapte vanuit de Wajong gaat werken?. Vervolgens schtetsen wij in paragraaf 2 de situatie dat iemand onder dezelfde condities vanuit de WWNV gaat werken. In paragraaf 3 noemen we enkele risico’s van de nieuwe verantwoordelijkheidsverdeling. Verder wordt op bladzijde ¾ alleen de huidige situatie in de Wajong uitgelegd.

Dit is een interessante tekst, want als ik het goed begrijp zal in het nieuwe systeem waarschijnlijk de sytematiek van de Wajong grotendeels overgenomen worden. Dat vermoed ik althans. Dit betekent, dat als iemand in de nieuwe WWNV met loondispensatie tewerk wordt gesteld, en bv gedurende 36 uur 50% van het WML kan verdienen, hij of zij bij werkloosheid 50% van het laatstverdiende loon krijgt, als hij of zij aan de verdere eisen voor de WW voldoet. Dit is maar 20% onder de bijstandsnorm. Intrigerende vraag is, of hier de Toeslagenwet van toepassing is, die aanvult tot het minimum. Bij ziekte is een vergelijkbare regeling via de no-risk polis. Dan kan er zelfs sprake zijn van doorstroming naar de WIA. Deze situatie betekent, dat gemeenten een nieuw instrument in handen krijgen om mensen te lozen uit de bijstand in de werknemersverzekeringen. Dus mensen die ziek zijn een poosje aan het werk zetten, dan ben je van ze af in de bijstand.

Piet

Open brief en verder overleg

Op 31 januari is er een openbare brief. Van Divosa, samen met onder meer de VNG en Cedris. Het is een oproep aan het kabinet om te komen tot één regeling. Volgens de organisaties moet het kabinet, in nauw overleg met gemeenten en sociale werkvoorzieningsbedrijven, op zoek naar een formule die voor alle betrokkenen loont. Het moet lonen voor mensen om te gaan werken naar vermogen. Het moet lonen voor werkgevers om mensen in dienst te nemen voor wat ze waard zijn. En het moet lonen voor de overheid die minder aan uitkeringen betaalt en meer belastingen en premies ontvangt. Eerder al formuleerde Cedris samen met Divosa tien voorwaarden om één regeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt tot een succes te maken. De open brief is in te zien op de website van Divosa. Over het intern overleg op het ministerie dezelfde dag kan het volgende worden gezegd.  

30 januari 2011. Verschijning van drie versies van de hoofdlijnennotitie om 13:29, 13:31, 14:27. De volgende versie van de hoofdlijnennotitie verschijnt pas weer op 18 maart.

31 januari 2011. Verschijning van 2 memo’s mbt het programma werken naar vermogen in de categorie gedeeltelijk openbaar gemaakt.

• Memo 30. Ontschotting I-deel/W-deel
• Memo 31. Varianten psycho-sociale beperkingen i.r.t. inzet loondispensatie. Dit memo is verder geheel wit gemaakt en beslaat 5 bladzijden.

Verder verschijnt nog in de categorie gedeeltelijk openbaar gemaakt memo 33, uitverdieneffecten re-integratie.

Schot tussen I-deel en W-deel en ontschotting. Dit memo gaat in op het W-deel van het participatiebudget. De andere delen van dit budget zijn de educatiemiddelen van OCW en de inburgeringsmiddelen van BZK/I en A.

Noodzaak schot vanwege doelstelling ‘Werk boven uitkering’.

• Met de financieringssystematiek van de WWB wordt invulling gegeven aan de doelstelling ‘werk boven uitkering’. Om dit doel te bereiken is de prikkelwerking van de financiering het belangrijkste sturingsmechanisme van het Rijk.
Door budgettering van het I-deel is er een prikkel om mensen zoveel mogelijk uit de uitkering te houden. Deze prikkel werkt doordat gemeenten risico’s lopen om tekorten te hebben op dit budget. (en voorschotten mogen houden)

Door het genoemde W-deel worden gemeenten geprikkeld zoveel mogelijk in te zetten om mensen uit de uitkering aan werk te helpen om te besparen op het I-deel. 

De volgende bladzijde is wit gemaakt. Blz 4 is een bijlage met als titel: besparingsverlies door verminderde prikkelwerking. Daarin staat ene gedeelte wit en daarna ene tabel met de omvang van I-deel en W-deel in de jaren 2011-2015. In het I-deel wordt een stijging voorzien van 4,1 miljard in 2011 naar 4,2 miljard in 2012 en daarna in 2013 een evengroot bedrag en een daling naar 4,1 miljard in 2014 en 2015. In het Participatiebudget wordt een geleidelijke daling voorzien van 1,7 miljard in 2011 naar 1,2 miljard in 2015. Bron is de begroting van SZW 2011.

Verschijning van een memo uit de categorie niet openbaar gemaakt. De memo bevat alleen de tekst ‘doorwerking verbreding loondispensatie naar no risk polis/premiekorting. De huidige no-riks polis en premiekorting arbeidsgehandicapten zijn instrumenten om het in dienst nemen of houden van mensen met arbeidsbeperkingen te bevorderen. Beide instrumenten zijn nadrukkelijk beperkt tot mensen met ene arbeidsbeperking, dus niet voor andere personen, zoals met psycho-sociale problematiek of werklozen. De doelgroepen zijn wettelijk strikt omschreven. De uitvoering ligt bij uwv (no-risk polis) en de belastingdienst (op aangeven werkgever, premiekorting. De fianciering is uit sociale fondsen. De memo bedraagt 5 bladzijden en het is gissen wat er kan staan. 

Daarna volgt een memo dat geheel wit is gemaakt en waarvan dus niet openbaar is gemaakt wat het onderwerp is. De memo bevat een bijlage uit het regeerakkoord en uit het Gedoogakkoord die betrekking heeft op de formuleringen van het feit, dat de regering 1 regeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt wil en wie in welke regeling komt.

Memo 33 is ook op 31 januari verschenen en heeft als onderwerp: Uitverdieneffecten re-integratie. De memo bevat 3 witgemaakte bladzijden.

Memo 34 heeft als titel financiele afspraken WWB in bestuursakkoord en verschijnt ook op 31 januari. Aanleiding is de SZW insteek voor de systematiek van vaststelling van het macrobudget WWB vanaf 2012. In bijlage 1 vindt u een concreet tekstvoorstel voor het bestuursakkoord. Tevens vindt u als bijlage bijgevoegd een uitgebreidere toelichting op de financieringssystematiek van de WWB. In de teksten van het memo wordt genoemd, dat er in het bestuursakkoord in afwijking van de tot dan toe gelendende systematiek, concrete afspraken zijn gemaakt over de vststelling van het macrobudget. De afspraken worden opgesomd.

Memo 35 heeft als titel op 31 janauri Achtergrondinformatie financieringssystematiek. Dit memo bevat een toelichting op de beleidstheorie achter de financieringssystematiek van de Wet Werk en Bijstand. Deze financieringssytematiek wordt in 11 bladzijden uitgelegd.

De memo’s van 31 januari waren uitgebreid en behoren alle tot de categorie niet openbaar gemaakt. Verschillende memo’s gaan over de financering van de WWB en de afspraken die hierover in het kader van het bestuursakkoord zijn gemaakt. Blijkbaar had men hier op 31 januari al overeenstemming over bereikt, of nagenoeg over bereikt. Dit is in tegenspraak met uitingen van Divosa vertegenwoordigers Paas en Florijn op latere tijdstippen.

Intensieve onderhandelingen leiden tot uitstel van de besluitvorming

Zoals we hiervoor zagen, waren er eind januari intensieve onderhandelingen. Er is een ingezonden stuk in het Dagblad van het Noorden van 25 januari 2011 van Marco Florijn, voorzitter van de commissie Werk en Inkomen van de VNG, Andrée van Es en Henk Kool, namens de G4. Myra Koomen, bestuurlijk trekker G32. René Paas, voorzitter Divosa. Joan M. Leemhuis-Stout, voorzitter Cedris. Het artikel draagt enkele punten aan. Het artikel is het ermee eens, dat er 1 regeling komt voor de ‘onderkant’ van de arbeidsmarkt maar er is verzet tegen de kortingen op het reintegratie en participatiebudget, dat aan het eind van de regeerperiode wordt teruggebracht tot een derde van het budget toen. Ook is men het eens met de regeling loondispensatie. En verder juicht men de budgettering van gemeenten, de financiele prikkel toe. Moeilijk punt is dus alleen de grootte van het participatiebudget voor de gemeenten.

Maar het blijft dus onduidelijk wat de intensieve onderhandelingen, inclusief nachtelijk overleg,  inhielden en wie eraan deelnamen. Het bovenstaande artikel, mede ondertekend door wethouder Van Es van Amsterdam is overigens qua standpunten in flagrante tegenstelling met wat Van Es over de loondispensatie in de gemeenteraad heeft gezegd, voorjaar 2011. In Amsterdam is actie gevoerd tegen de tijdelijke wet op de loondispensatie. In de discussie in de gemeenteraad die gevoerd werd naar aanleiding van een interpellatie van SP raadslid Maureen van der Pligt kwam naar voren, dat de Amsterdamse Groen Links wethouder Van Es eigenlijk ook geen voorstandster is van een systeem, waarbij specifieke groepen mensen beneden het minimumloon uitbetaald krijgen en dat ze meer voorstander is van een subsidiesysteem, maar dat de gemeente Amsterdam toch mee wil doen omdat het een proef is, die veel gevolgen zal hebben voor het nieuwe sociale zekerheidssysteem dat in overeenstemming met de verkiezingsprogramma’s van bijna alle politieke partijen door de regering Rutte gaat worden ingevoerd. De wethouder vindt verder dat het systeem van de loondispensatie tijdelijk moet zijn en dat iemand uitzicht moet hebben op een volwaardige arbeidsplaats met een redelijk loon. Van Es merkt op dat de regering Rutte een hoofdlijnen-notitie heeft gepubliceerd over de invoering van de Wet Werken Naar Vermogen (WWNV). In deze wet worden delen van de Wajong, de WSW en de bijstand samengevoegd en zal meer in zijn algemeenheid in alle gemeenten met de systematiek van de loondispensatie gewerkt gaan worden. De gemeente wil in G4 verband (de 4 grootste gemeenten) aan tafel zitten als het erom gaat, dit nieuwe systeem handen en voeten te geven. De gemeente Amsterdam is verder voorstander van een andere systematiek van uitbetaling, waarbij naast het gedeeltelijk minimumloon dat de werkgever betaalt ook de aanvulling door de werkgever wordt betaald. Dit laatste onderwerp zal in de memo’s ook terugkomen.

Op 25 januari 2011 verschijnt tevens een set van 3 memo’s Werken naar vermogen nrs 27, 28 en 29. De donderdag daarop zullen de drie memo’s besproken worden.

• Memo 27. Werkgeversdienstverlening en WnV. Ter beslissing. Bij de werkgeversdienstverlening zijn drie zaken aan de orde:
• De 1 loketfunctie
• Samenwerking op lokaal, regionaal en landelijk niveau
• Wit gemaakt, geen tekst.

Beslispunten, Kernpunten. Voordat hieronder de beslispunten toegelicht worden is het van belang kennis te nemen van de functies van de werkgeversaanpak en enkele relevante noties. Functies werkgeversdienstverlening:  verder is het hele memo wit gemaakt m.u.v. bladzijde 6, waar de activiteiten werkgeversaanpak door het UWV op dit moment staan opgesomd. Het toale memo is 7 bladzijden.

• Memo 28. Zittend bestand Wajong. Ter beslissing. Herindeling zittend bestand oWajong. Geheel wit gemaakt.
• Memo 29. Dit memo is 4 bladzijden. Behouden detacheringsmogelijkheid. Ter informatie. Behoud detacheringsmogelijkheden in WWnV. Inleiding. In het kader van de Wet Werken naar Vermogen wordt de indicatiestelling voor de WSW aangescherpt. Alleen personen met ene indicatie voor werken in een beschermde omgeving (beschutte arbeid) krijgen toegang tot de WSW. Daarna een heel stuk wit gemaakt. De WWB en het participatiebudget staan ene constructie waarbij werkzoekenden gedetacheerd worden vanuit ene bedrijf niet in de weg. Het is echter aan de gemeente om te bepalen of dit een nuttig instrument wordt gevonden en voor welke doelgroepen dit instrument kan worden ingezet. Gemeenten zijn vrij om te bepalen welke voorwaarden en condities met de private uitvoerder worden overeengekomen om deze het formele werkgeverschap op zich te nemen. Op bladzijde 3 en 4 wordt ene uitgebreide toelichting gegeven op de detacheringsmogelijkheden. ‘Definitie: ene detacheringsbaan is een dienstverband voor bepaalde tijd gericht op bevordering van de arbeidsinschakeling van uitkeringsgerechtigden, aangeboden en gesubsidieerd door de gemeente, waarbij het werkgeverschap is opgedragen aan een private rechtspersoon die de uitkeringsgerechtigde in dienst neemt en vervolgens detacheert bij een inlener. Einde definitie. Het is wel de bedoeling dat de inlener een vergoeding betaalt. In het memo wordt geconcludeerd, dat deze constructie veel op de oude banenpool en constructies waarmee de Melkertbanen werden opgezet lijkt.

27 en 28 januari niet openbaar gemaakt verslag van overleg. Op deze dag verschijnt een nieuwe versie van de hoofdlijnennotitie om 11:08 en 13:04. Tevens is er een niet openbaar gemaakt memo.

Op 27 januari maakt Divosa in een persbericht bekend, dat er uitstel is van besluitvorming. Het ministerie heeft bekend gemaakt dat de contourennota over de hervorming van de sociale zekerheid pas in februari aan de Kamers wordt toegestuurd. Reden voor de vertraging is volgens het ministerie dat er nog druk wordt gesproken met gemeenten en andere ministeries. Omdat een aantal onderwerpen met elkaar samen hangen wil het kabinet het liefst een samenhangend pakket afspraken vastleggen in het Bestuursakkoord met gemeenten voor de periode na 2011. Brief van SZW aan Tweede en Eerste kamer:

• Eerste Kamer (pdf, 69 KB)
• Tweede kamer (pdf, 67 KB)

Pittige onderhandelingen

Op 21 januari 2011 verschijnt een nieuwe versie van de hoofdlijnennotitie om 18:10.
Op deze dag is er een interview in de Volkskrant met Marco Florijn, onderhandelaar namens de VNG. [1] Op deze dag verschijnt het volgende bericht in Binnenlands Bestuur dat wellicht op dit interview gebaseerd is. Het overleg tussen het ministerie van SZW, de VNG, Divosa (sociale diensten) en Cedris (sw-bedrijven) over één regeling voor mensen die moeilijk aan het werk komen, levert 'pittige gesprekken' op. Dat vindt onderhandelaar Marco Florijn van de VNG. Hij meldt dat het overleg 'moeizaam vordert'. Eén regeling aan de onderkant van de arbeidsmarkt moet ervoor zorgen dat de regels simpeler worden. De regels voor de Wwb, Wij, Wsw en Wajong zouden vervangen moeten worden door één regeling. Daarbij wordt ervan uit gegaan dat mensen naar vermogen werken en de overheid het loon aanvult. 

Florijn vindt dat er goede gesprekken worden gevoerd met staatssecretaris Paul de Krom. Maar is nog niet zeker van de uitkomst. 'De auto ziet er prima uit, maar ik wil nog wel even onder de motorkap kijken', licht hij toe. De VNG heeft in het overleg tien voorwaarden op tafel gelegd om tot één regeling te komen. 'De drie belangrijkste gaan over beleidsvrijheid, ontschotting van de budgetten en de financiële doorrekening', aldus Florijn. 'We moeten er zeker van zijn dat het financieel haalbaar is en dat we bijvoorbeeld bij de Wsw de structuur overeind kunnen houden.' De VNG gaat in februari de verantwoordelijke wethouders informeren over de gesprekken. Zij zijn het die het beleid moeten gaan uitvoeren. In vijftien bijeenkomsten worden de meningen gepeild. [2] De onderhandelingen met het ministerie zijn onderdeel van de totale onderhandelingen over het bestuursakkoord. [3]

24 januari 2011. Op deze dag verschijnen twee versies van de hoofdlijnennotitie om 21:06 en 23:12. Ze zijn toen tot in de nachtelijke uurtjes doorgegaan want de derde versie verschijnt 25 januari om 00:42. 24 januari is een maandag. Wat is er tijdens dit nachtelijk overleg besproken? Oa uitstel van invoering van de nieuwe wet Werken naar Vermogen. Dat wordt de volgende dag uit berichten duidelijk. 

26 januari 2011. Het samenvoegen van verschillende uitkeringen tot één regeling wordt mogelijk uitgesteld. De VNG dringt bij het ministerie van Sociale Zaken aan op uitstel tot 2013. Op een ledenbijeenkomst, gisteravond in Leiden, zei bestuurslid Kees Jan de Vet ‘het beeld te hebben dat staatssecretaris Paul de Krom daar zeer serieus naar wilde luisteren’. In het regeerakkoord is opgenomen dat al vanaf volgend jaar de Wajong, Wet werk en bijstand en de Wet sociale werkvoorziening worden samengevoegd tot één regeling voor ‘de onderkant van de arbeidsmarkt’. Gemeenten moeten die ene regeling gaan uitvoeren. Vóór 1 februari zou De Krom een brief sturen naar de Tweede Kamer met op hoofdlijnen de uitwerking van dit plan, maar bij de VNG leeft de indruk dat die datum niet wordt gehaald.

Het ministerie wil dat niet bevestigen. Wel zegt woordvoerder Nico Mokveld: ‘Tot op dit moment lopen de gesprekken nog. Iedere avond is er overleg en daar worden allerlei aandachtspunten voor het voetlicht gebracht. Maar elke dag dat je dooronderhandeld maakt het moeilijker de beoogde datum te halen.’ Lees het volledige bericht bij Binnenlands Bestuur

---

[1] Volkskrant 21-01-2011. Onduidelijkheid over Wajong..

[2] Lees het volledige bericht bij Binnenlands Bestuur.

[3] 21 januari 2011. COMMENTAAR Kees Jan de Vet, lid directieraad VNG. Het regeerakkoord voorziet in forse decentralisaties voor gemeenten; het gaat om miljardenoperaties met stevige efficiëncykortingen. Namens de gemeenten onderhandelt de VNG met het kabinet over een Bestuursakkoord. Hierin wordt onder meer op het terrein van de decentralisaties bezien of, en zo ja onder welke randvoorwaarden, gemeenten op het terrein van werk, jeugdzorg en dagbesteding ook eerste overheid gaan worden.

Waarom willen de gemeenten uitbreiding van de doelgroep voor de loondispensatie?

Bij de onderhandelingen met de gemeenten werd duidelijk, dat vooral de bezuinigingen op de WSW een groot struikelblok waren, maar ook gaven de gemeenten aan, andere bezuinigingen moeilijk te kunnen doorvoeren zonder een kaalslag in allerlei voorzieningen en begeleiding. Over dit punt is lang onderhandeld. De gemeenten voelden zich voor het blok geplaatst om iets uit te moeten voeren wat onuitvoerbaar was. Hoe is men eruit gekomen? Hiervoor moeten we de nieuwe loondispensatie en het 'herstructureringsfonds" erbij betrekken. De doelgroep van de loondispensatie is namelijk aanzienlijk uitgebreid ten opzichte van de pilot die op dit moment begon te lopen, hoewel in sommige publicaties wordt aangegeven, dat de regering eigenlijk tegen uitbreiding van die doelgroep was. Maar de gemeenten hebben er in de onderhandelingen sterk op aangedrongen. Waarom? In feite komen op basis van de afspraken ook mensen, die gezond zijn van lijf en leden voor de  tewerkstelling met behulp van ontduiking van het minimumloon in aanmerking. De gemeenten kunnen deze mensen, die beneden het minimumloon krijgen uitbetaald,  inzetten voor belangrijke taken, die niet wegbezuinigd kunnen worden of waarvan men wil dat ze blijven bestaan. En in het kader van de  WSW nieuwe stijl kunnen ook praktisch gezonde mensen voor werkzaamheden worden ingezet, waarmee de gemeenten geld kunnen verdienen op de ‘markt’  om de WSW te financieren. Via het 'herstructureringsfonds' dat in de langdurige staart van de onderhandelingen op tafel kwam, kunnen hieruit de opleiding van de nieuwe arbeidskrachten tijdelijk financieren. Een vrij brede groep, die vaak nauwelijks arbeidsgehandicapt is, kan worden ingezet, terwijl die mensen eerst een uitkering hadden. Op deze wijze kunnen gemeenten aanzienlijke bezuinigingen doorvoeren, in overeenstemming met de eisen van de regering, en toch andere inkomsten genereren waarmee voorzieningen in stand kunnen worden houden. Bovendien krijgen de gemeenten een grote beleidsvrijheid. Dit maakt het mogelijk geld 'uit de markt' te halen. Nu al worden in de WSW mensen met een grote arbeidshandicap vervangen door mensen, die in feite langdurig werklozen zijn, maar die nog wel een behoorlijke arbeidsproductiviteit hebben. Op die manier kunnen producten en diensten worden geleverd die gewoon in de markt gezet worden en daar verdient de gemeente geld mee. 

Systeem van loondispensatie en psycho-sociale beperkingen

Na de drie overleggen van 3,4 en 5 januari is er weer een overleg op 11 januari. Op deze dag verschijnen nieuwe conceptversies van de hoofdlijnennotities om 12:49, en 15:45.
Mede als reflexie op de onderhandelingen met de VNG tot dan toe verschijnt op 12 januari 2011 een set van drie nieuwe memo’s (nrs 17,18 en 19) mbt het programma werken naar vermogen. Ze gaan over de financieringssystematiek werken naar vermogen, het schot tussen het inkomensdeel en het participatiebudget, en de inventarisatie van de risico’s van het tijdpad in 2012. Op deze dag verschijnt een nieuwe versie van de hoofdlijnennotitie om 16:46. Op 13 januari 2011  is er overleg met de staatssecretaris over bovenstaande set van drie memo’s.

Tussenconclusie onderhandelingen met VNG.

Onderhandelaars van de VNG wilden blijkbaar meer duidelijkheid over hoeveel geld er voor gemeenten beschikbaar kwam op basis van de financieringssystematiek, ze stelden aan de orde dat het tijdpad van de invoering van de wet werken naar vermogen niet realistisch was en hoe de verdeling van de reintegratiegelden en haar verhouding tot het inkomensdeel was geregeld. Verder valt op dat de bijeenkomsten minder intensief worden, er zijn minder bijeenkomsten van enkele dagen na elkaar en er zijn hierna minder frequent ‘verslagen van niet openbaar gemaakte overleggen’. Zijn er derden afgehaakt? Op 14 januari 2012  verschijnen weer twee conceptversies van de hoofdlijnennotitie om 12:20 en 15:40.

18 januari 2011 is de verschijningsdatum van een set van 8 memo’s 20 tm 25. En heruitgave van de memo’s 17 en 18 die op 13 januari niet besproken konden worden.  Op deze dag verschijnt ook een nieuwe versie van de hoofdlijnennotitie om 15:25. Blijkbaar ter voorbereiding van twee overleggen op 19 januari. 19 januari zijn er ook niet openbaar gemaakt verslagen van deze twee overleggen.

loondispensatie en psycho-sociale beperkingen

Memo 23 gaat over de loondispensatie en psychosociale beperkingen. ‘U heeft, naar aanleiding van opmerkingen van VNG en Divosa over de afbakening van de doelgroep voor het instrument loondispensatie aangegeven nadere informatie te willen over psychosociale beperkingen. Dit belangrijke memo gaat over de definiëring van mensen met een psychosociale beperking, waarbij uitgegaan wordt van de definitie die TNO heeft gegeven toen zij in opdracht van SZW de toegangstoets voor de pilot loondispensatie hebben ontwikkeld. In deze memo wordt hun definitie instemmend aangehaald. Mark heeft het aangekruist. We hebben hiervoor gezien, dat de gemeenten dit voor 5 januari al hadden ingebracht in de onderhandelingen. Ze willen een zo uitgebreid mogelijke doelgroep.  Blijkbaar heeft de staatssecretaris gezien het bovenstaande tevens gevraagd weer te geven wat erover in het regeerakkoord staat, want memo  23 heeft als bijlage de formuleringen van het regeerakkoord die daarop betrekking hebben. Memo 24 gaat over uitwerking werkvoorzieningen/jobcoachvoorziening in regeling WWNV.
Memo 25 is gedateerd 18 januari en heeft betrekking op de IOAW, de IOAZ en de BBZ. Op deze dag verschijnt een nieuwe versie van de hoofdlijnennotitie om 15:38.

Een nieuw jaar met nieuwe onderhandelingen over nieuwe punten

Begin januari pakt men de zaken weer op. 3 januari is er een niet openbaar gemaakt verslag van overleg met derden. Op deze dag verschijnt ook een nieuwe conceptversie van de hoofdlijnennotitie om 12:42.

4, 5 en 6 januari zijn er ook weer niet openbaar gemaakt verslagen van overleggen. Mogelijk is dit de start van het overleg tussen Rijk, UWV en VNG over een nieuw bestuursakkoord. Openbare bronnen melden dat dit overleg ‘begin januari’ is begonnen.  

5 januari 2011 verschijnen er ook weer nieuwe memo’s. Nrs 12, 13, 14 15 en 16. Een memo gaat over de ontschotting reintegratiebudgetten WWB, WSW en Wajong. Een ander memo over de nadere invuling en uitwerking van het instrument van de loondispensatie. Hierbij komt een nieuw discussiepunt boven water, dat zoals later zal blijken is ingebracht door de gemeenten. De tekst van het memo: ‘In de pilot loondispensatie is ook een afbakening opgenomen. Deze afbakening is echter breder dan die in de Wajong. In de pilot kan loondispensatie, naast de verstandelijke, lichamelijke of psychische beperkingen, ook toegepast worden voor degenen die door een psycho-sociale beperking geen WML kunnen verdienen. Psycho-sociale beperkingen duiden op een samenhang tussen het psychisch functioneren van een persoon  in interactie met de sociale omgeving. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan verslaving of agressief gedrag. Deze personen vallen nu ook niet onder de indicatie  ‘begeleid werken’. Gemeenten in de pilot geven aan dat zij vooral bij de psychosociale beperkingen loondispensatie zien als instrument om deze mensen te laten participeren.’ Einde citaat.

Op 5 januari is ook een nota over de herindeling van het zittende bestand in de Wajong klaar. De nota is bedoeld voor het voorbereiden van het debat met de Tweede Kamer over de hoofdlijnennotitie en het voorbereiden van het wetsvoorstel. Een andere tekst gaat over een nieuw punt, nl een onderzoek naar de gezamenlijke uitbetaling van het loon en aanvullende uitkering in het systeem van de loondispensatie. In de kabinetsreactie op het rapport van de commissie De Vries is aangekondigd dat het kabinet de mogelijkheid en wenselijkheid wil onderzoeken om op verzoek van de betrokken werknemer het uitkeringsdeel samen met het loon via de werkgever te laten betalen. De memo is verder leeg en het blijft onduidelijk wat hierover aanvankelijk is besloten.